Bu Yazıda Neler Var?
Kalp krizi nedeniyle, Türkiye’de her yıl yaklaşık 200.000 kişi hayatını kaybetmektedir. Kalp krizi, kalp kasına kan ile oksijen taşıyan koroner arter adı verilen atardamarların tıkanması ile kalp kasının oksijensiz kalması sonucu oluşur. Erken müdahale kalp kasının fazla hasar görmeden kurtarılmasını ve hayati riskin azaltılmasını sağlar.
Kalp Krizi Nedir?
Kalp, insan vücudundaki en güçlü kastır. Yetişkin ve sağlıklı bir bireyde günde ortalama 100. 000 kere atar ve her defasında vücudun tüm bölgelerine kan pompalar. Kalp yapısında çeşitli nedenlerden dolayı bozulmalar gerçekleşebilir.
Kalp kasına kan ile oksijen taşıyan koroner damarların duvarlarında, zamanla kolesterol ve yağ gibi maddeler birikerek plak adı verilen yapıları oluşturur. Plak oluşumu süreci damar sertliği olarak adlandırılır ve bu süreçte koroner damarlar zaman içinde daralır. Plak üzerinde çatlaklar oluşur ve çatlaklardan gelişen pıhtılar damar tıkanmasına sebep olur. Kalp kası oksijensizliğe karşı çok dayanıksız olan bir kastır. Bu yüzden yeterince oksijen alamazsa, kalp kası hasara uğrar. Bu da kalp krizine yol açar.
Kalp Krizi Belirtileri Nelerdir?
Kalp krizi bazen ani belirtiler gösterirken bazen de yavaş bir şekilde başlar ve hafif bir ağrı hissedilir.
Kalp krizinin en sık görülen belirtileri;
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Terleme
- Bulantı
- Kusma
- Baş dönmesi
Kadınlarda kalp krizi belirtileri şunlardır;
- Göğsün orta kısmında hissedilen şiddetli ağrı (bazen görülmeyebilir)
- Nefes darlığı
- Sırtta veya çenede ağrı
- Aşırı yorgunluk
- Bayılma
- Bulantı
- Baş dönmesi
Kadınlarda belirtiler, erkeklere göre fazla belirgin olmayabilir.
Şeker hastaları ağrı hissetmeyebilirler.
Belirtileri daha detaylı olarak incelemek için tıklayınız.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Değiştirilemeyen riskler;
- Yaş
- Genetik faktörler
- Erkek olmak
Değiştirilebilen riskler;
- Sigara kullanımı
- Uyuşturucu kullanımı
- Aşırı alkol tüketimi
- Yüksek kan basıncı (hipertansiyon)
- Diyabet hastalığı
- Damar tıkanıklığı
- Ritim bozukluğu
- Kan yağlarının yüksek olması
- Obezite
- Stres
- Yoğun yaşam temposu
Kalp Krizi Sırasında Vücutta Ne Olur?
Kalp krizi geçiren kişide göğüste uzun süren, yanma ve baskı hissi veren şiddetli ağrı oluşur. Bu ağrı sol kola, boyuna ve çeneye doğru yayılabilir. Ağrıyla beraber kişide sıklıkla soğuk terleme, mide bulantısı, kusma, çarpıntı, halsizlik ve nefes darlığı görülebilir. Ölüm korkusu ve endişe oluşur.
Kalp Krizi Geçiren Kişi Ne Yapmalıdır?
- Öncelikle zaman kaybetmeden 112 acil aranmalıdır. Kalp krizinde geçen her dakika hayati önem taşır.
- Bulunulan ortam havalandırılarak oksijen seviyesi arttırılmalıdır.
- Kriz geçiren kişinin bir Aspirin çiğnemesi tavsiye edilir. Aspirin bir anda kana geçerek kanı sulandırır ve damarı tıkayan pıhtıyı eritir.
- Soğuk ya da sıcak suyla duş alınmamalıdır. Özellikle soğuk, kalp damarlarını büzer ve durumu daha kötü hale getirir.
- Oturarak ya da yatarak yardım beklenmelidir. Ayakta beklemek tansiyon ve ritim değişimlerinden dolayı oluşabilecek düşmelere ve yaralanmalara karşı tehlikelidir.
- Hastanın yanında ilk yardım bilgisi olan biri varsa müdahale edecektir ancak bu konuda herhangi bir eğitim almamışsa hastaya müdahale etmemelidir.
- Hasta terli ve hızlı nefes alıyorsa tansiyonu düşmüş olabilir ve ayakları kalp seviyesinin üzerine kaldırılmalıdır. Böylece kalbe daha çok kan akışı sağlanır.
- Hasta kusuyorsa soluk borusuna kaçmaması için kafası yan çevrilmelidir.
- Üzerindeki kıyafetler sıkıysa gevşetilir ve vücut dolaşımı rahatlatılır.
