Bu Yazıda Neler Var?
Koronavirüs aşısı ilk önce kimlere yapılacak? Kimlere hiç yapılmayacak? Koronavirüs pandemisi uzun zamandan beri tüm dünyada etkisini göstermekte, bir çok kişi virüsten etkilemekte ve bir çok kişi de ölmektedir. Bilim adamları, bir yandan koronavirüse karşı etkili bir tedavi bir yandan da koruyucu aşı çalışmalarını sürdürmektedir. Aylar süren çalışmalar neticesinde bir kaç çeşit aşı bulunmuş ve önümüzdeki günlerde kişilere uygulanmaya başlanacaktır.
Uzmanlar uzun vadede herkesin aşılanmasını hedeflese de, kısa dönemde aşılamada önceliğin koronavirüs enfeksiyonu geçiren kişilerle doğrudan temas halinde olan sağlık çalışanlarında olduğunu söylemekteler. Sağlık çalışanlarının enfeksiyona yakalanma riskinin çok yüksek olması ve ayrıca toplumun koronavirüs ve diğer hastalıklardan korunup normal hayatına devam edebilmesi için de sağlık çalışanlarına ihtiyaç olması, onları aşılamada öncelikli hale getirmektedir.
Peki, sağlık çalışanı dendiğinde kimler kastediliyor? Sağlık çalışanları kimlerdir? Sağlık çalışanı dendiğinde ilk akla gelen tabi ki doktorlar ve hemşireler. Ancak koronavirüs hastaların tedavi gördüğü hastanelerde çalışan hasta bakıcıları, bakım ve onarım personeli de bu grup içerisinde yer almakta.
Aşılamada öncelikli gruplardan biri de risk altındaki bazı kişilerdir. Uzmanlar, bazı sağlık sorunları bulunan kişilerin, koronavirüsden diğer kişilere göre çok daha fazla etkilendiklerini ve daha fazla ölüm riski taşıdıklarını, bu yüzden bu kişilere aşının öncelikli olarak yapılması gerektiği görüşündeler. Bu grupta yer alan kişilerden bazıları kalp, akciğer ya da böbrek hastaları, şeker hastaları, obezite hastaları ve kanser hasalarıdır.
Uzmanlar, bir sonraki grupta ise toplum hayatının devam etmesinde kritik rol oynayan ve toplumla iç içe olan meslek grupların olması gerektiğini düşünmekte. Öğretmenler, ulaşım hizmeti verenler ve gıda tedarik zincirinde çalışanlar bunlara örnek verilebilir. .
Sağlık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre ülkemizde aşılama önceliğinin şu şekilde olması planlanmakta;
İlk aşamada aşının uygulanacağı kişiler arasında sağlık çalışanları, 65 yaş üstündeki kişiler, engelli, koruma ve huzur evlerinde kalanlar gibi toplu ve kalabalık yerlerde yaşayan yetişkinler bulunmaktadır.
İkinci aşamada aşılama yapılacak olanalar arasında, toplumun işleyişi için gerekli sektörlerde ve yüksek riskli ortamlarda bulunan ve kritik işlerde çalışan kişiler ile 50 yaş ve üzerinde olup en az bir kronik hastalığı bulunan kişiler bulunmaktadır.
Üçüncü aşamada aşılanacak olanlar ise, 50 yaş altında olup en az bir kronik hastalığı bulunan kişiler, genç yetişkinler, ilk iki grupta yer almayan sektör ve mesleklerde çalışanlar bulunmaktadır.
Dördüncü ve son grupta ise ilk üç grubun dışında kalan tüm kişiler yer almaktadır.
Koronavirüs aşı çalışmaları sırasında, diğer birçok aşı uygulamalarında da olduğu gibi, anafilaksi adı verilen aşırı duyarlılık geçmişi bulunan kişilerde alerjik reaksiyon görülebildiği bildirildi. Bu yüzden uzmanlar, anaflaksi geçmişi olan kişilere aşının uygulanmaması gerektiğini söylemekte.
Anafilaksi; bağışıklık sisteminin bazı alerjenlere karşı gösterdiği, ölümcül olabilen alerjik reaksiyondur. Bu durum, alerjen madde ile temastan saniyeler sonra ortaya çıkar ve çok hızlı bir şekilde ilerler. Çeşitli gıdalar, ilaçlar, böcek ya da arı sokması gibi durumlarda görülebilir. Vücuda alerjenin girmesiyle birlikte, bağışıklık sistemi kan dolaşımına çok yüksek miktarda kimyasal maddeler göndererek savunmaya geçer. Bu durum aynı anda birçok organı etkiler ise anafilaktik şoka girebilir.
