Benign Prostat Hiperplazisi Nedir?

Benign prostat hiperplazisi ya da kısaltılmış haliyle BPH, iyi huylu prostat büyümesidir. BPH halk arasında prostat büyümesi, prostat hastalığı ya da iyi huylu prostat büyümesi olarak da bilinir. BPH erkeklerde yaşlanma sonucu ortaya çıkan bir sağlık sorunudur.

Benign Prostat Hiperplazisi Belirtileri Nelerdir?

Prostat büyümesinde görülen belirtiler şunlardır;

• Sık idrara çıkma
• İdrar yapma hızında düşüş
• İdrar yapmada zorlanma
• İdrarın çatallanması
• İdrar yaparken yanma
• İdrar yaptıktan sonra mesanenin tam boşalmaması
• Gece sık idrara kalkma

BPH Tanısı Nasıl Konur?

Prostat büyümesinde yukarıda bahsettiğim şikayetler görülür. Ancak bu şikayetler, başka hastalıklarda da görülebilir. Bu şikayetlerin neden kaynaklandığını anlamak için bazı tetkikler gerekir.
Mutlaka prostat muayenesi yapılmalıdır. Bu muayene bazı erkekleri rahatsız etse de, ne yazık ki yerine geçebilecek başka bir muayene şekli yoktur. İdrar tahlili, idrar kültürü, kan üre ve kreatinin değerleri ve PSA (prostat spesifik antijen) testi de mutlaka yapılması gereken testlerdir.

PSA yüksekliği mutlaka kanser anlamına gelmese de kanser taramasında yardımcı olan önemli bir ön testtir. Eğer hasta 70 yaşın üzerinde ise ve prostat muayenesi normal ise PSA testi istenmeyebilir.

İşeme hızının üroflowmetri adı verilen bir cihaz ile ölçülmesi de, idrar akımının normal olup olmadığı konusunda bilgi verir.
Prostat muayenesinde şüpheli bir durum varsa PSA değeri yüksek ise prostattan ultrasonografi eşliğinde biyopsi alınması gerekir. Alınan parçalar inceleme patoloji laboratuvarına gönderilir.

Benign Prostat Hiperplazisi Nasıl Tedavi Edilir?

İlaç Tedavisi

Prostat büyümesinin ilaçla tedavisinde bazı ilaçlar kullanılır. Prostat ilaçları, prostat içindeki kasları gevşeterek ya da prostatı küçülterek etki gösterir.

Prostat ilaçları içerisinde en sık kullanılanı alfa blokerler adı verilen ilaçlardır. Bu grup ilaçlardan bazıları şunlardır:

* Alfuzosin (Uroxatral)

* Doxazosin (Cardura)

* Prazosin (Minipress)

* Silodosin (Rapaflo)

* Tamsulosin (Flomax)

* Terazosin (Hytrin)

Bu grup ilaçların en sık görülen yan etkileri; baş dönmesi, baş ağrısı, yorgunluk, halsizlik, tansiyonda düşme ve retrograt ejakülasyon yani meninin gelmemesidir.

Bir diğer ilaç grubu ise 5-alfa redüktaz inhibitörleri adı verilen ilaçlardır. Bu grup ilaçlar serum testosteron (erkeklik hormonu) düzeyini düşürür ve prostattı küçülterek etki gösterir. 40 gramın üzerindeki prostatlarda etkilidirler. 40 gramın altındaki küçük prostatlarda etkileri daha azdır. Etkilerini gösterebilmeleri için uzun süre kullanılmaları gerekir. Uzun süre kullanıldıklarında kan PSA düzeyini düşürürler. Cinsel isteksizlik ve ereksiyon sorunlarına neden olurlar. Bu grup ilaçların neden olduğu seksüel yan etkiler şunlardır;

* İktidarsızlık

* Cinsel isteksizlik

* Meni miktarında azalma

* Meninin çıkmaması (retrograt ejakülasyon)

Bu grup ilaçlardan piyasada bulunanlar şunlardır;

* Finasteride (Propecia, Proscar)

* Dutasteride (Avodart)

Prostat büyümesinin tedavisinde kullanılan bir başka ilaç grubu ise fosfodiesteraz-5 inhibitörleri adı verilen ilaçlardır.  Bu grup ilaçlar aslında iktidarsızlık tedavisinde kullanılır. Viagra, Cialis bu ilaçlardan bazılarıdır. Bu ilaçlar prostat büyümesi şikayetlerinde kısmi bir iyileşme sağlar.

Cerrahi Tedavi

Prostat büyümesinin tedavisinde ilaçlar yetersiz kalırsa ameliyat ile tedavi yoluna gidilir. Prostat ameliyatı açık ya da kapalı yöntemlerle yapılır.

Prostat bezi çok büyükse açık prostat ameliyatı ancak o zaman uygulanır. Ameliyatta göbek altından yaklaşık 4-5 cm uzunluğundaki bir kesi ile girilir. İdrar torbası açılır. Buradan prostata ulaşılır ve prostatın büyüyen kısmı parmak ile çıkarılarak alınır.

Prostat büyümesinin cerrahi tedavisi için daha çok kapalı prostat ameliyatları kullanılır. Bunlar TUR prostat ameliyatı ya da lazer prostat ameliyatlarıdır. TUR prostat ameliyatı en sık kullanılan prostat ameliyatıdır. Bu ameliyat özel bir alet ile penis ucundan idrar kanalına girilerek gerçekleştirilir. Ameliyat yarası olmadığı için hastanede kalma süresi daha kısadır.

Teknolojideki gelişmelerle birlikte son zamanlarda lazer enerjileri de prostat ameliyatlarında kullanılmaya başlanmıştır. Bunlar HoLEP ve ThuLEP prostat ameliyatlarıdır.

BPH Prostat Kanserine Dönüşür Mü?

BPH ile prostat kanserinin bir ilgisi yoktur. BPH prostat dokusunun iyi huylu büyümesidir. Prostat kanseri ile BPH birbirinden tamamen farklı iki hastalıktır. Bu iki hastalığın ortaya çıkış nedenleri ve tedavileri de birbirinden tamamen faklıdır. Bu yüzden, bu iki hastalığın mutlaka ayırt edilmesi gerekir. Bu iki hastalığın birbirinden ayrımında, PSA testi ve parmakla makattan yapılan prostat muayenesi çok önemli bir rol oynar. PSA seviyesi prostat kanserinde genellikle yükselir. Ancak her PSA yükselmesi kişinin mutlaka prostat kanseri olduğu anlamına gelmez. Benign prostat hiperplazisi durumunda, prostat dokusunun büyümesine bağlı olarak da PSA düzeyi artabilir. Prostat kanserinde kan PSA seviyesi normal de olabilir.

PSA düzeyi prostat kanserinden kuşkulanılan ve prostat kanseri taramasında kullanılan bir testtir. Kan PSA değerinin yüksek olması ya da makattan parmakla yapılan prostat muayenesinde prostatta bir sertliğin saptanması durumunda  prostat biyopsisi yapılmasını gerektirir.