Crush Sendromu Nedir?

Crush sendromu ya da ezilme sendromu, ezilme ya da sıkışma sonucu ortaya çıkan bir yaralanma türüdür. Özellikle göçük altında kalma sonucu ortaya çıkar. Depreme bağlı göçüklerde ya da maden ocaklarındaki göçüklerde, enkaz altında kalan kişilerin vücutlarında uzun süreli sıkışma ve hareketsizlik olur. Bunun neticesinde dokularda zedelenme ve kaslarda nekroz adı verilen beslenme bozukluğu meydana gelir.

Crush Sendromu Nedir?

Crush sendromu kısaca vücudun ezilme sonucu oluşan doku hasarıdır. Sağlıklı bir insanın vücut ağırlığının yaklaşık %40’ını kaslar oluşturur.  Vücudun üzerine binen ağırlık nedeniyle, kaslarda ezilme olur. Kasları oluşturan kas lifleri erir. Buna rabdomiyoliz denir. Kas hücrelerinde bulunan miyoglobin kana ve oradan böbrekler yoluyla idrara geçer. Buna ise miyoglobinüri adı verilir. Bu durum akut böbrek yetmezliğine neden olur. Vücut ezilince, dokulardaki sıvılar bazı vücut boşluklarda toplanır. bunun sonucunda  elektrolit bozuklukları ortaya çıkar.

Kompartman Sendromu Nedir?

Vücutta damar ve sinir içeren kapalı boşluklarda, sıkışma sonucu doku basıncının artması sonucu, dokuların kanlanması bozulur. Kanlanamayan dokular oksijensiz kalır. Oksijensiz kalan kas ve sinir dokusunda kalıcı ir takım değişiklikler ortaya çıkar.

Crush Sendromu Belirtileri Nelerdir?

• Sıkışan, ezilen bölgede kızarıklık, şişme, ağrı, enfeksiyon, kanama gibi durumlar görülebilir.
• İdrar miktarında azalma olur.
• İdrar rengi koyulaşır.
• Ciltte ödem meydana gelir.
• Kalp çarpıntısı
• Ritim bozukluğu (Aritmi)
• Düşük tansiyon
• Halsizlik
• Düşük kan basıncı
• İdrarda kan görülür.
• Kan üre, kreatinin düzeyleri genelde artmıştır.
• Zedelenmiş kastan açığa çıkan ALT, AST ve LDH gibi enzimlerin kan düzeyleri artmıştır.
• Kreatinin kinaz adı verilen enzimin kandaki miktarı artmıştır.
• Kan kalsiyum düzeyi azalır. Daha sonra artış gözlenir.
• Doku zedelenmesine bağlı olarak kan potasyum ve ürik asit düzeyi sıklıkla artar.
• Kanda eritrosit adı verilen kan hücreleri azalır.
• Damar içinde yaygın pıhtılaşma görülebilir.

Crush Sendromunun Tedavisi Nasıldır?

Crush sendromunda ilk yapılacak iş, hastaya serum takarak sıvı vermektir. Sıvı takviyesinde amaç, organ hasarını ve akut böbrek yetmezliğini önlemektir. Crush sendromu olan kişilerde böbrek yetmezliği de ortaya çıktığından, böbreklerin yeniden çalışması için uygun görüldüğünde diyaliz tedavisi  gerekebilir.