Bu Yazıda Neler Var?
Öksürük yapan ilaçlar nelerdir? Hangi ilaçlar öksürük yapar? Kuru öksürük, öksürük ile birlikte balgamın olmaması durumudur. Gıcık öksürük olarak da bilinir. Solunum yolu hastalıklarının belirtileri arasında en sık karşılaşılan belirtilerin başında “kuru öksürük” gelmektedir. Ayrıca kuru öksürüğün nedenleri arasında; geniz akıntısı, sigara
kullanımı, akciğerdeki haya yollarının (bronşlar) aşırı duyarlılığı ve ilaçlar da bulunmaktadır.
Öksürük Nedir? Öksürük Yapan İlaçlar Hangileridir?
Öksürük, akciğerleri koruyan ve haya yollarındaki aşırı salgıların dışarı atılmasını sağlayan bir reflekstir. Yani öksürük solunum sisteminin bir savunma mekanizmasıdır. Ancak öksürük sağlıklı kişilerde de nadiren görülür. Öksürük, kendisi bir hastalık değildir, bir hastalığın belirtisidir. Basit nedenlerle ortaya çıkan, kısa süreli geçici öksürükler olabileceği gibi ciddi bir hastalığın belirtisi de olabilir. Solunum ile alınan tozlar, solunum yollarına kaçan yabancı cisimler, hava yollarında aşırı mukus üretimi, alerji,iltihaplanma, kitle, tümör öksürüğün başlıca nedenleridir. Ayrıca kalp hastalıkları, rinit, mide reflüsü, orta kulak hastalıkları, diyafragma, akciğer zarı (plevra) ve kalp zarı (perikard) tahrişleri de öksürüğe neden olur.
Öksürük Çeşitleri Nelerdir?
Öksürüğün akut, kronik, kuru ve yaş öksürük olmak üzere 4 tipi bulunmaktadır.
Öksürüğün süresi, dört haftadan daha kısa ise, bu öksürüğe akut öksürük denir. Genellikle virüslere bağlı gelişen üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı gelişir.
Öksürük 4-6 haftadan daha uzun süredir devam ediyorsa, bu öksürüğe kronik öksürük denir. Sigara kullanımı, geniz akıntısı, kronik bronşit, astım, tüberküloz ve bronş kanseri kronik öksürüğe neden olur.
Kuru öksürük balgamın eşlik etmediği öksürük tipidir. Daha çok neden sigaradır. Diğer nedenler arasında tansiyon ilaçları, geniz akıntısı, rinit, sinüzit, nazal polip, astım ve alerjik solunum yolu hastalıkları bulunmaktadır.
Yaş öksürük ise, öksürükle birlikte balgam olmasıdır. Yaş öksürüğün en sık görüldüğü hastalıklar zatürre (pnömoni), akciğer apsesi, hava yollarında genişleme (bronşektazi), kronik bronşit, tüberküloz ve bronş kanseridir.
Öksürük şikayeti ile gelen bir hastada öncelikle öksürüğün süresi ve birlikte balgam olup olmadığı araştırılmalıdır.
Öksürük Yapan İlaçlar Nelerdir?
Tansiyon İlaçları
Anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri grubundaki ilaçlar, başta hipertansiyon tedavisi olmak üzere pek çok hastalıkta yaygın bir şekilde kullanılır. Lisinopril, kaptopril ve amipril bu grup ilaçlardandır. Bu grup ilaçları kullanan hastaların yaklaşık %20’sinde öksürük görülür. Bu ilaçların neden öksürük yaptığı tam olarak belli değildir. Ortaya çıkan öksürük, kuru öksürük şeklindedir. Hafif düzeyde olabileceği gibi hastanın yaşam kalitesini bozacak kadar ciddi olabilir. Hatta öksürüğün şiddetinden dolayı, hastaların yarısından fazlası ilacı bırakmak zorunda kalır.
Öksürük, genellikle hasta yatınca ve gece uykusunda şiddetlenir. Bu öksürüğün tedavisinde, öksürük kesici ilaçlar genellikle işe yaramaz.
Tansiyon ilaçları kullanan hastada kuru öksürük olduğunda mutlaka kardiyoloji doktoruna gidip bu durumu bildirmelidir. Doktoru gerekirse ilacını başka bir ilaç ile değiştirecektir.
Mide Koruyucu İlaç (Omeprazol)
Omeprazol, hazımsızlık, gastrit, mide ülseri ve mide reflüsü gibi hastalıkların tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir proton pompa inhibitörüdür. Bu ilacın yan etkilerinden biri şiddetli bir öksürüktür. Omeprazol’ün nasıl öksürüğe neden olduğu kesin olarak bilinmemektedir.
Steroid (Kortizon)
Astım tedavisinde inhalasyon yoluyla kullanılan kortizon ilaçları da kuru öksürük yapabilir. Steroid tipi ile öksürük arasında bir ilişki yoktur, yani her steroid tipi öksürüğe neden olabilir. bakımından anlamlı bir farklılık yoktur. Öksürük ile ilaç kullanma süresi arsında bir ilişki bulunmaktadır.
Öksürük Yapan Diğer İlaçlar
İdrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan nitrofurantoin içeren ilaçlar, ameliyatta kullanılan narkoz ilaçlarından olan propofol ve organ nakli hastalarında bağışıklık sistemini baskılamak için kullanılan mikofenilat mofetil gibi ilaçlar da öksürüğe neden olmaktadır.
